Tüketici Uyuşmazlıklarına Arabuluculuk Çözümü
Tüketici uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk döneminin başlaması konusunda görüştüğümüz Akdeniz Uyıuşmazlık Çözüm Merkezinden Avukat ve Arabulucu Nevin Can, 'Tüketici uyuşmazlıklarının kısa sürede çözülmesi hem tüketicilerin hem de ürün ve hizmet sağlayan işletmelerin yararınadır' dedi
Zorunlu arabuluculuk yönteminin tüketici haklarının hızlı ve adaletli çözümü işletmelerin de ürettikleri veya sattıkları ürün ve hizmetler konusunda müşteri memnuniyeti odaklı çalışmalarını sağlayacağını söyleyen Nevin Can, ‘tüketici uyuşmazlıklarını hızlı ve adaletli çözebilen devletler daha fazla ekonomik gelişme sağlar’ dedi
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından açıklanan 2018 adli istatistik verilerine göre 2018 yılında tüketici mahkemelerinde 56,991 dosya açılmıştır, bozularak gelen dosyalarla birlikte toplam dosya yükü 137,333 olmuştur. Bunlardan ancak 64,607 tanesi 2018 yılında karara bağlanabilmiştir. Yani toplam dosya sayısının yarısı dahi karara bağlanamamıştır
Görüldüğü gibi Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun her ne kadar tüketicileri korumak için getirilmiş ise de davaların çok uzun sürmesi sebebiyle tüketiciler yine de mağdur oluyordu
28.07.2020 tarihinde Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren kanunla Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a, "Dava şartı olarak arabuluculuk" başlığı ile 73/A maddesi eklendi. Bu maddeye göre, parasal sınır olan 10 bin 390 TL üzerindeki tüketici uyuşmazlıklarında mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getirildi. Bir başka ifadeyle, doğrudan tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı oldu
Tüketici uyuşmazlıklarının zorunlu arabuluculuk kapsamına alınması tüketiciyi bu mağduriyetten kurtaracaktır. Bu noktada çok olumlu bir düzenleme olarak hayatımıza girmiştir.
ZORUNLU ARABULUCULUK KAPSAMI DIŞINDA TUTULAN İSTİSNALAR
1- Tüketici Hakem heyetinin görevi kapsamında kalan uyuşmazlıklar ( İlçe tüketici hakem heyetleri için 6 bin 920 TL, il tüketici hakem heyetleri için 10 bin 390 TL parasal sınırda kalan uyuşmazlıklar )
2- Tüketici hakem heyeti kararlarına itiraz,
3- İhtiyati tedbir kararların alınması,
4- Tüketici örgütleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile bakanlık; haksız ticari uygulamalar ve ticari reklamlara ilişkin hükümler dışında, genel olarak tüketicileri ilgilendiren ve bu Kanuna aykırı bir durumun doğma tehlikesi olan hâllerde bunun önlenmesine veya durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı alınması veya hukuka aykırı durumun tespiti, önlenmesi veya durdurulması,
5- Üretimin veya satışın durdurulması ve malın toplatılması,
6- Tüketici işlemi mahiyetinde olan ve taşınmazın aynından kaynaklanan uyuşmazlıklar ise zorunlu arabuluculuk kapsamı dışında tutulmuştur.
ARABULUCULUK İLK TOPLANTISINA KATILMAMANIN SONUCU VE ARABULUCULUK ÜCRETİ
Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya tarafların anlaşmaları ya da anlaşamamaları halinde tüketicinin ödemesi gereken arabuluculuk ücreti, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacaktır. Bu ise, iki saatlik ücretten fazla olamayacaktır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda açılan davanın tüketici lehine sonuçlanması halinde arabuluculuk ücreti, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre davalıdan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilecektir.
DERDEST DAVALAR ZORUNLU ARABULUCULUK KAPSAMI DIŞINDADIR
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a eklenen Geçici 2. maddeye göre, dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümleri, bu hükümlerin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay’da görülmekte olan davalar hakkında uygulanmayacak.
Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya tarafların anlaşmaları ya da anlaşamamaları hâlinde tüketicinin ödemesi gereken arabuluculuk ücreti, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. Arabuluculuk faaliyeti sonunda açılan davanın tüketici lehine sonuçlanması halinde arabuluculuk ücreti, davalıdan tahsil edilecek ve bütçeye gelir kaydedilecek.
Arabuluculuk dava şartı, çatışan değil uzlaşan toplumu hedefler, bununla birlikte bir kısım tüketici uyuşmazlıklarının arabuluculuk aşamasında anlaşma ile sonuçlanacağını ve mahkemelerin yükünü de önemli ölçüde azaltacağını bekliyoruz